روغن زرد گاوی

روغن زردروغن زرد در روایات مدح شده است و درمان است. بطور کلی مفید است ولی در خصوص روغن زرد گاوی تاکید بیشتری شده است در روایت می‌فرماید:نِعْمَ‌ الْإِدَامُ السَّمْن‌[13] روغن زرد چه خوب خورشتی است. در چند روایت وارد است که:السَّمْنُ مَا دَخَلَ‌ الْجَوْفَ‌ مِثْلُه‌[14] هیچ غذایی مانند روغن زرد داخل بدن نمی‌شود.در مورد درمان بودنِ روغن گاو روایات متعددی داریم. روایتی از حضرت امیر ع می‌فرماید:سُمُونُ‌ الْبَقَرِ شِفَاءٌ [15] یعنی روغن‌های گاو شفاء است. در روایت دیگری حضرت امیر ع می‌فرماید:سَمْنُ‌ الْبَقَرِ دَوَاء[16] یعنی روغن گاو دارو و درمان است.بنابراین شکی نیست که روغن گاو درمان است اما نمی‌فرماید برای درمان کدام بیماری مفید است فقط یک روایتی داریم می‌فرماید:مَنْ أَکَلَ لُقْمَهً سَمِینَهً نَزَلَ مِثْلُهَا مِنَ الدَّاءِ مِنْ جَسَدِهِ[17] یعنی هرکس لقمه‌ای غذا که با روغن گاو درست شده است را بخورد همانند از بدنش بیماری خارج می‌شود.سَمِینَهً لقمه ای است که روغن زرد داشته باشد. این روایت همان تعبیری را دارد که درباره‌ی پی وارد شده است.در مِثْلُهَا همان احتمالاتی را که در پی گاو مطرح کردیم اینجا هم مطرح می‌شود.روغن زرد روغنی است که از کره گرفته بشود یا خود کره هم روغن زرد است. کره را روی آتش می‌گذارند و کره‌ی آن جدا می‌شود دوغ هم جدا می‌شود.بقر جنس است و در معنایش ماده و نر وگوساله نیست بلکه همه انواع را شامل می‌شود.روغن زرد گاوی قیدی دارد وآن اینکه اگر کسی شیخ می‌شود یعنی چهل یا پنجاه ساله می‌شود دیگر نباید بخورد. روایتی از امام صادق ع داریم:السَّمْنُ‌ مَا أُدْخِلُ جَوْفَ مِثْلِی وَ إِنِّی لَأَکْرَهُهُ لِلشَّیْخ‌[18] یعنی مانند روغن زرد وارد بدن مثل من نشده است و همانا من آن را برای شیخ مکروه می‌دارم.از اینکه حضرت می‌فرماید کراهت دارم معلوم می‌شود استفاده از روغن زرد برای افراد مسن ضرر دارد. سکته های قلبی ومغزی برای این سن است بنابراین یا روغن نخورد یا بجای آن روغن زیتون مصرف کند.روغن زرد مطلق است روغن زرد گاوی و غیر گاوی را شامل می‌شود. شیخ به افراد بالای چهل سال می‌گویند. روایتی هم داریم می‌فرماید پنجاه سال به بالا شیخ است. روایتی کلینی از امام صادق ع نقل می‌کند:إِذَا بَلَغَ‌ الرَّجُلُ‌ خَمْسِینَ‌ سَنَهً فَلَا یَبِیتَنَّ وَ فِی جَوْفِهِ شَیْ‌ءٌ مِنَ السَّمْنِ[19] یعنی هنگامی که مرد به پنجاه سال رسید نخوابد درحالیکه در بدن او چیزی از روغن زرد باشد.اعتقادم این است که روغن زرد نه تنها در شب بلکه در هرحال برای افراد مسن خوب نیست.دکترهای امروز می‌گویند روغن زرد را بخصوص در تابستان نخورید و در زمستان بخورید. واقعا در تابستان همینطور است چون ممکن است کسی سرگیجه بگیرد اما روایات می‌گویند در تابستان بخورید و در زمستان استفاده از روغن زرد بد است. علت آن هم این است که درتابستان همراه با عرق از بدن خارج می‌شود و چرب شدن بدن به همین جهت است روایت دیگری از حضرت امیر ع است:السَّمْنُ‌ دَوَاءٌ وَ هُوَ فِی الصَّیْفِ خَیْرٌ مِنْهُ فِی الشِّتَاءِ وَ مَا دَخَلَ جَوْفاً مِثْلُهُ[20] یعنی روغن زرد دواء است و در تابستان بهتر است از زمستان و چیزی بهتر از آن داخل بدن نشده است.[13] المحاسن، برقی، ج2 ص498.[14] الجعفریات، ابن اشعث، ص243.[15] المحاسن، برقی، ج2 ص498.[16] المحاسن، برقی، ج2 ص498.[17] دعائم الاسلام، قاضی نعمان، ج2 ص112.[18] المحاسن، برقی، ج2 ص498.[19] الکافی، کلینی، ط اسلامیه، ج6 ص335.[20] الکافی، کلینی، ط اسلامیه، ج6 ص335.(آیت الله تبریزیان)